Minister Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie) heeft vandaag zijn controversiële hackvoorstel bekend gemaakt. Hij wil dat opsporingsdiensten veel meer bevoegdheden krijgen om hackers en cybercriminelen aan te pakken. Opstelten wil het voor de politie mogelijk maken om in te breken op mobiele telefoons en computers, gebruikers te bespieden en gegevens te vernietigen.
Het 89 pagina’s tellende wetsvoorstel bestaat uit vier onderdelen:
- Opsporingsambtenaren krijgen de bevoegdheid om binnen te dringen bij computers of smartphones. Ze mogen computers hacken, bestanden bekijken, communicatie afluisteren of het gedrag van de gebruiker observeren. Ook mag er spionagesoftware door de overheid worden geïnstalleerd om versleutelde communicatie toegankelijk te maken, zoals Skype-gesprekken. Deze bevoegdheden gelden ook voor computers die in het buitenland staan.
- De politie krijgt de bevoegdheid om gegevens op internet ontoegankelijk te maken of te verwijderen. Dit ’ter beëindiging van het strafbare feit of ter voorkoming van nieuwe strafbare feiten’. De overheid krijgt hierbij de mogelijkheid om internetproviders te dwingen om gegevens te verwijderen.
- Er komt een ‘decryptiebevel’ om verdachten te dwingen hun versleutelde computergegevens toegankelijk te maken. Op weigering staat maximaal drie jaar celstraf.
- Het online publiceren van gegevens die via een computerkraak zijn gestolen wordt strafbaar. Op ‘heling van gegevens’ komt volgens met het nieuwe wetsvoorstel een celstraf van een jaar te staan.
Opstelten benadrukt dat er strikte voorwaarden aan de nieuwe bevoegdheden worden verbonden. Zo moet een rechter vooraf beoordelen of het in te zetten middel wel gerechtvaardigd is.
De organisatie voor digitale burgerrechten Bits of Freedom maakt zich zorgen over de privacy en veiligheid van burgers. De spyware die de politie op computers zet kunnen criminelen zélf ook weer kunnen gebruiken om op computers te kijken. Eerder werd al bekend dat spionagesoftware uit Duitsland wereldwijd wordt ingezet door overheden.
Volgens Bits of Freedom zijn er voldoende alternatieven, maar er is vooral een gebrek aan kennis en mankracht bij de politie. ‘Cybercrime moet dan ook worden aangepakt met meer politie in plaats van meer bevoegdheden’. Daarnaast wijst de organisatie erop dat de recente DDoS-aanvallen niet worden voorkomen met een hackbevoegdheid en dat dit vooral een gevolg is van slechte beveiliging.
Het wetsvoorstel is nu voor advies uitgestuurd naar verschillende instanties, waaronder het openbaar ministerie en de Raad voor de rechtspraak. Vervolgens buigt de ministerraad en de Raad van State zich over het wetsvoorstel. Pas daarna wordt het aan de Tweede Kamer voorgelegd, waarschijnlijk tegen het einde van dit jaar.